Patiëntenfederatie Nederland, het NHG, de LHV, de Federatie Medisch Specialisten, Zorgverzekeraars Nederland en de KNMP hebben de Leidraad Verantwoord wisselen medicijnen opgesteld.
Update 16 januari 2024
Aan de hand van de evaluatie van zorgverleners, patiënten en zorgverzekeraars zijn er kleine aanpassingen in de rode en oranje categorie verwerkt.
Verantwoord wisselen medicijnen in 3 categorieën
Om het verantwoord wisselen van medicijnen mogelijk te maken, worden medicijnen in drie categorieën ingedeeld:
De medicijnen in de rode categorie zijn de medicijnen die staan vermeld in de KNMP-Handleiding Geneesmiddelsubstitutie als medicijnen met een smalle therapeutische breedte, waarbij substitutie kan leiden tot ongewenste effecten of falen van de therapie.
Medicijnen in de oranje categorie hebben, voor de benoemde indicaties, het risico dat door wisseling in medicatie ernstige klinische problemen voor de patiënt kunnen optreden. Bij het opstellen van deze lijst zijn de volgende criteria zijn gebruikt:
- verminderde werking bij stoppen van inname langer dan 60 uur
- verminderde werking na onderbreking, als gevolg van mogelijke resistentie of ziekteprogressie;
- toxiciteit bij inname dubbele dosis.
Therapietrouw is géén criterium bij het opstellen van deze lijst.
Het wisselen van medicijnen is mogelijk, met inachtneming van de voorwaarden, tenzij dit om specifieke patiëntgebonden redenen niet kan.
Medische noodzaak
Voor de geneesmiddelen uit de oranje en groene categorie is afgesproken om het aantal wisselingen om niet-medische redenen, zo veel mogelijk te beperken. Er zijn patiënten of (medische) situaties waarin een patiënt niet kan wisselen van medicijn, ook niet in de groene categorie.
- De voorschrijver kan op basis van individueel patiëntgebonden factoren, besluiten dat er sprake is van ‘medische noodzaak’. In deze gevallen schrijft de voorschrijver ‘medische noodzaak’ op het recept. De apotheker levert dan het medicijn dat op het recept staat.
- Als alleen de patiënt een voorkeur heeft voor een specifiek medicijn is dat onvoldoende reden voor medische noodzaak.
