Laatste update: 1 september 2025
Belangrijkste aandachtspunten
- Houd rekening met een verhoogde kans op mazelen bij ongevaccineerde patiënten met een typisch klinisch beeld, in combinatie met een risicocontact of een bezoek aan een risicogebied.
- Mazelen is zeer besmettelijk. We benadrukken nogmaals de infectiepreventieve maatregelen bij vermoeden van mazelen, ter bescherming van andere patiënten en zorgverleners.
- Als een patiënt belt met vermoeden van mazelen, vraag deze dan uit voorzorg niet naar de praktijk te komen en laat een eventuele visite bij voorkeur rijden door een zorgverlener met immuniteit.
Meer informatie over het klinisch beeld van mazelen, de transmissie, diagnostiek en bescherming van zorgverleners:
Mazelen in Nederland en risico na vakantieperiode
Sinds 2023 is het aantal mazelenmeldingen in Europa gestegen en parallel hieraan ook het aantal meldingen in Nederland. Er is nog geen sprake van een landelijke uitbraak. Het betreft veelal lokale clusters, waarbij het vooral gaat om kinderen <10 jaar binnen gezinnen of op basisscholen. Zo waren er meldingen van clusters op islamitische en reformatorische basisscholen in regio’s met een lage vaccinatiegraad.
In 2025 zijn er tot nu toe 499 patiënten met mazelen gemeld bij het RIVM. Tijdens de zomervakantie daalde het aantal meldingen omdat de scholen dicht waren, maar na terugkeer van reizigers uit endemische gebieden kan het aantal weer toenemen. Bekijk voor landen met een verhoogd mazelenrisico de BMR-landenlijst.
Infectiepreventieve maatregelen bij vermoeden van mazelen
Mazelen is één van de meest besmettelijke infectieziekten. Neem daarom bij een patiënt met (vermoeden van) mazelen de volgende voorzorgsmaatregelen:
- laat de patiënt, indien mogelijk, niet naar de praktijk komen.
Indien een patiënt met (vermoeden van) mazelen de praktijk bezoekt:
- gebruik de ruimte waar de patiënt heeft verbleven niet voor patiëntenzorg tot 2 uur na het consult en ventileer deze ruimte.
- zet de patiënt een FFP2-masker op.
- plaats de patiënt in een aparte ruimte (niet in de wachtkamer).
- de zorgverlener draagt PBM voor aerogeen overdraagbare aandoeningen (FFP2).
- laat de patiënt bij voorkeur beoordelen door een zorgverlener die immuniteit heeft tegen mazelen.
Bescherming zorgverleners
Zorgverleners lopen risico op besmetting bij contact met mazelenpatiënten als zij onvoldoende beschermd zijn. Dit is helaas een aantal keer voorgekomen. Ga daarom na of aanvullende vaccinaties nodig zijn ter bescherming.
De verantwoordelijkheid voor bescherming en vaccinatie ligt primair bij de werkgever. Als een zorgverlener onvoldoende beschermd is, moet vaccinatie worden aangeboden. Komt een onbeschermde zorgverlener in contact met een patiënt met mazelen, dan dient postexpositieprofylaxe te worden aangeboden.
Meer informatie over het inschatten van de immuunstatus vind je op onze pagina over mazelen.
E-learning Mazelen
Er is ook een korte e-learning beschikbaar over mazelen. Koop de NHG E-learning over Mazelen in de webshop of ga direct naar de leeromgeving.
Meer informatie
- Ik denk dat mijn kind mazelen heeft (Thuisarts)
- LCI-richtlijn Mazelen (informatie over postexpositieprofylaxe)
- BMR-landenlijst | Rijksvaccinatieprogramma.nl
- Richtlijn infectiepreventie
- RIVM-publiekspagina over mazelen
- RIVM Actuele cijfers over mazelen
