Laatste wijzigingen: december 2023
- In heel 2023 was het aantal meldingen van iGAS verhoogd.
- De GGD brengt de huishoudcontacten in kaart en neemt zo nodig contact op met de huisarts voor het voorschrijven van antibioticaprofylaxe. Praktische informatie over antibioticaprofylaxe bij (huishoud)contacten van een iGAS-patiënt staat in een bijlage bij de LCI-richtlijn Groep A-streptokokkeninfectie.
Belangrijkste aandachtspunten
- Wees alert op symptomen die kunnen wijzen op invasieve groep A streptokokken infectie, bijvoorbeeld bij persisterende koorts of klinische achteruitgang bij personen met een luchtweginfectie of een andere virale infectie zoals waterpokken.
- Behandel infecties die passen bij non-invasieve GAS infecties conform de geldende richtlijnen.
Sinds het voorjaar van 2022 is het aantal meldingen van invasieve groep A streptokokkeninfecties verhoogd ten opzichte van eerdere jaren. Begin 2022 was dit vooral te zien bij jonge kinderen (0-5 jaar), eind 2022 steeg ook het aantal meldingen van iGAS-infecties bij volwassenen sterk. Gedurende 2023 bleef het aantal meldingen van iGAS-infecties hoog. Voor de actuele cijfers van 2023, zie de website van het RIVM.
Kinderartsen melden dat een deel van de kinderen met iGAS een voorafgaande infectie met waterpokken of een respiratoir virus had. Van deze virale infecties is bekend dat zij een porte d’entree kunnen vormen voor iGAS.
Invasieve infecties met groep A streptokokken
Een invasieve GAS-infectie begint vaak als een onschuldige non-invasieve infectie. Een voorbeeld van een non-invasieve infectie met groep A streptokokken is de bekende faryngotonsillitis (soms gepaard gaand met roodvonk). De meeste van deze non-invasieve infecties verlopen ongecompliceerd. Aangezien, ondanks de huidige toename, het voorkomen van invasieve GAS zeer zeldzaam blijft, is het niet nodig de non-invasieve GAS-infecties meer laagdrempelig te behandelen met antibiotica dan gebruikelijk. Behandel infecties die zouden kunnen passen bij non-invasieve GAS infecties conform de vigerende richtlijnen.
Het is vooral van belang alert te zijn op alarmsymptomen die kunnen wijzen op een invasieve GAS-infectie (beschreven in de vigerende richtlijnen), omdat tijdig insturen en snel behandelen bij dit ziektebeeld cruciaal is. Bij een deel van de kinderen met een invasieve GAS-infectie was deze infectie secundair aan waterpokken of luchtweginfectie, waarbij sprake was van persisterende koorts en/of klinische achteruitgang. Daarnaast waren er enkele kinderen met een invasieve GAS-infectie na een (adeno)tonsillectomie, waarbij sprake was van koorts en snelle klinische achteruitgang. Er zijn geen andere of specifiekere symptomen bekend die wijzen op een iGAS-infectie, dan de alarmsymptomen, beschreven in de verschillende richtlijnen.
Andere voorbeelden van een invasieve GAS-infectie zijn fasciitis necroticans, sepsis, het eerder besproken pleura-empyeem, septische artritis/osteomyelitis, meningitis en toxic shock syndroom.
Meldingsplicht & profylaxe beleid
Sinds januari 2023 zijn alle iGAS infecties meldingsplichtig (B2). Voorheen betrof dit enkel een aantal specifieke iGAS infecties (puerpurale koorts, sepsis, fasciitis necroticans). Zie het eerdere NHG nieuwsbericht.
Aan huishoudcontacten van een iGAS patiënt wordt, op advies van de GGD, antibioticaprofylaxe voorgeschreven. Bij overige nauwe contacten wordt door de GGD een risico afweging gemaakt , zie: Groep A-streptokokkeninfectie | LCI richtlijnen (rivm.nl).
De verruiming van de meldingsplicht heeft dus geleid tot een verruiming in het profylaxebeleid. Na analyse van alle ontvangen GAS-isolaten, in het Nederlands Referentielaboratorium, lijkt het erop dat de wijziging van het profylaxebeleid tot minder onderlinge transmissie in met name huishoudens heeft geleid .
Indien U als huisarts betrokken bent bij het voorschrijven van antibioticaprofylaxe aan nauwe contacten van een iGAS-patiënt, dan zorgt de GGD voor een goede overdracht van de benodigde informatie. De GGD zal huisartsen in dat geval o.a. wijzen op de praktische informatie, beschreven in een bijlage van de LCI richtlijn, zie: Samenwerking-GGD-en-huisartsen-bij-contacten-van-iGAS-patient.pdf (rivm.nl) . De behandeladviezen zijn ook terug te lezen in de LCI richtlijn; Groep A-streptokokkeninfectie | LCI richtlijn
Bron: RIVM
