Laatste update: 25 november 2024

Minister Agema heeft op 22 november besloten om de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) op zeer korte termijn een aanwijzing te geven om tijdens een tekort tijdelijk niet handhavend op te treden tegen een overtreding van de inzet van vergelijkbare geneesmiddelen uit het buitenland. Dat schrijft ze in een brief aan de Tweede Kamer. Verder bekijkt de minister of de Geneesmiddelenwet kan veranderen voor een langdurige oplossing.

Belangrijkste aandachtspunten

  • De IGJ mag niet zomaar beslissen dat apothekers medicijnen uit het buitenland mogen halen als Nederland met een tekort kampt.
  • De huidige regeling waarbij de inspectie uit zichzelf import toestaat, is in strijd met de Geneesmiddelenwet.
  • Import mag enkel nog worden goedgekeurd wanneer een arts eerst om toestemming vraagt voor een specifieke patiënt, door middel van een artsenverklaring.
  • De extra administratieve lasten die dit met zich meebrengt, vormen een onwenselijke ontwikkeling voor de eerstelijnszorg, aldus LHV en NHG.

Tekortenbesluiten

In geval van een geneesmiddeltekort is het importeren van een medicijn uit het buitenland soms een van de oplossingsrichtingen in de praktijk. Dit mag officieel alleen op artsenverklaring. Tot voor kort kon IGJ een tekortenbesluit afgeven voor import van bepaalde geneesmiddelen. Gedurende de looptijd van een dergelijk besluit was het afgeven van artsenverklaringen niet nodig, dit scheelt administratieve lasten.

Besluit Raad van State

De Raad van State stelt dat het afgeven van tekortenbesluiten strijdig is met de Geneesmiddelwet. IGJ mag in de huidige vorm geen tekortenbesluiten meer nemen. VWS bestudeert de uitspraak en bekijkt of en hoe wet- en regelgeving aangepast kan worden. Tot die tijd kunnen er door IGJ geen nieuwe tekortenbesluiten (of verlenging daarvan) worden genomen. De lopende tekortenbesluiten blijven in stand tot en met de datum die vermeld staat in het besluit. In geval van geneesmiddelentekorten waarbij invoer uit het buitenland een oplossing kan bieden, blijft nu de levering op artsenverklaring over. 

Impact op de eerste lijn

De geneesmiddelen waarvoor een lopend tekortenbesluit geldt zijn hier te vinden. Deze middelen mogen tot het einde van het besluit nog zonder artsenverklaring geleverd worden. Daarna is een individuele artsenverklaring nodig om het middel door de apotheek te mogen importeren.

Deze extra administratieve lasten zijn een onwenselijke ontwikkeling. Een aantal middelen waarvoor op dit moment een besluit geldt, komen in de NHG-Standaarden voor, zoals salbutamol (besluit lopend tot eind november).

Wat merken patiënten van dit besluit?

Patiënten zullen in veel gevallen langer moeten wachten op hun medicatie, omdat deze pas na het afgeven van de individuele artsenverklaring voor hen geïmporteerd mag worden.

Vervolgstappen

De volgende partijen zetten zich gezamenlijk in om tot passende oplossingen te komen voor dit probleem: KNMP, LHV, NHG, LCG, NVZA, FMS, Patiëntenfederatie. Het ministerie van VWS geeft aan te bekijken of en hoe wet- en regelgeving aangepast kan worden. Tot die tijd kunnen er door IGJ geen nieuwe tekortenbesluiten (of verlenging daarvan) worden genomen. Bovengenoemde partijen vertrouwen erop dat VWS met een oplossing gaat komen. 

Meer informatie

Berichtgeving IGJ

Eerdere berichtgeving NHG

LHV berichtgeving