Delier (LESA Laboratoriumdiagnostiek)

1. Ter opsporing van een behandelbare onderliggende aandoening

Bepalingen

• glucose
• nitriettest (urinestick)

Indicatie

In geval van een (vermoedelijk) delier direct ‘aan het bed’.

Referentiewaarden

Verder beleid

• Behandel en verricht vervolgdiagnostiek conform desbetreffende NHG-Standaard.
• Breid onderzoek uit als de uitkomsten onvoldoende verklaring bieden (zie paragraaf 2).
• Een positieve nitriettest is bij oudere vrouwen zonder klinische verschijnselen niet zonder meer een afdoende verklaring.

2. Vervolgdiagnostiek naar een behandelbare onderliggende aandoening

Bepalingen

• CRP (of BSE)
• Hb
• leukocyten
• eGFR
• ALAT
• TSH
• natrium
• kalium
• dipslide of urinesediment

Indicatie

Als de uitkomsten van de in paragraaf 1 genoemde bepalingen onvoldoende verklaring bieden voor het delier.

Referentiewaarden²

Verder beleid

• Behandel en verricht eventueel vervolgdiagnostiek conform de betreffende NHG-Standaard.

3. Bij bedlegerigheid of een maligniteit

Bepalingen

•  calcium (gecorrigeerd voor albumine)

Indicatie

• Hypercalciëmie treedt bij 5 - 30% van de maligniteiten (al dan niet met botmetastasen) op.
• Bij ouderen is plotselinge immobilisatie een belangrijke oorzaak van hypercalciëmie.

Achtergrondinformatie bij de bepalingen

Bepaal, in verband met frequent voorkomen van hypoalbuminemie bij patiënten met een delier het calcium, gecorrigeerd voor albumine.

Referentiewaarden

Verder beleid

• Behandel hypercalciëmie bij patiënten in de palliatieve fase conform de richtlijnen Palliatieve zorg. Samenvattingen van symptoomrichtlijnen.
• Overleg in de overige gevallen met de (behandelend) internist.

4. Ter opsporing van intoxicaties door geneesmiddelen

Bepalingen

• Geneesmiddelenspiegels (oa. digoxine, lithium, fenytoïne, carbamazepine, valproïnezuur)

Indicatie

Bij ouderen kan deze medicatie ook bij therapeutische doses en normale bloedspiegels bijdragen aan de ontwikkeling van een delier.

Referentiewaarden

Zie Geneesmiddelentherapie, controle op.

5. Bij een vermoedelijk insufficiënte voeding

Bepalingen

• vitamine B₁
• vitamine B₁₂
• foliumzuur

Indicatie

Bijvoorbeeld bij:

• problematisch alcoholgebruik
• onvoldoende (gevarieerde) voedselintake
• vermoeden van Wernicke-encephalopathie en/of syndroom van Korsakov

Referentiewaarden

Verder beleid

• Geef bij een vitamine B₁-tekort, problematisch alcoholgebruik en alcoholontwenning thiaminesuppletie conform de NHG-Standaard Problematisch alcoholgebruik
• Voor het beleid bij een vitamine B₁₂- en/of foliumzuurtekort: zie de NHG-Standaard Anemie