NHG-Formularium

De indicatie Obesitas bij volwassenen is herzien naar aanleiding van de publicatie van de herziene NHG-Standaard Obesitas. Gewichtsreducerende medicatie is onder bepaalde voorwaarden een behandeloptie. Het voorschrijven van medicatie is facultatief. Publicatiedatum NHG-Standaard Obesitas is 13 oktober 2025. 

De indicatie Angst is herzien naar aanleiding van de publicatie van de herziene NHG-Standaard Angst. Twee nieuwe therapieschema’s zijn toegevoegd voor de medicamenteuze behandeling van een paniekaanval en vliegangst. Ook is er bij de medicamenteuze behandeling van ernstige of therapieresistente angststoornis een aparte stap toegevoegd voor ouderen > 70 jaar. 

Tussentijdse wijziging van de indicatie Urineweginfecties: de dosering fosfomycine voor vrouwen ≥ 12 jaar en < 50 kg is gelijkgetrokken met de dosering > 50 kg. De dosering is nu in beide gevallen 3 gram. Dit is in lijn met de recente wijziging in de KNMP Kennisbank en het Kinderformularium, en ook in de NHG-Standaard Urineweginfecties aangepast.  

Ciprofloxacine is een optie bij zowel jongens als meisjes > 12 jaar met een urineweginfectie met tekenen van weefselinvasie. Overige ciprofloxacine voorschriften zijn verboden voor 0-18 jaar. Aparte geneesmiddelkeuzes gemaakt voor ciprofloxacine 12-18 jaar bij het therapieschema urineweginfectie met tekenen van weefselinvasie (12 jaar en ouder) zodat het in lijn is met de NHG-Standaard Urineweginfecties. 

De indicatie Diverticulitis is herzien naar aanleiding van de publicatie van de herziene NHG-Standaard Diverticulitis en de structuur van de toelichtende teksten is verbeterd door het gebruik van (standaard)kopjes. 

De indicatie Atriumfibrilleren is aangepast naar aanleiding van een kleine aanpassing in de NHG-Standaard Atriumfibrilleren (doseringsadviezen DOAC bij verminderde nierfunctie zijn aangepast).  

Vanwege een (tijdelijk) tekort aan miconazol gel, is bij de indicatie Spruw een alternatief toegevoegd voor kinderen > 4 maanden in de vorm van nystatine. Dit is dezelfde medicamenteuze behandeling en dosering als bij kinderen < 4 maanden.  

De indicatie Alopecia is aangepast naar aanleiding van een kleine aanpassing in de NHG-Behandelrichtlijn Alopecia. De indicatie heet nu Alopecia androgenetica, aangezien deze alleen een therapieschema bevat voor alopecia androgenetica. In dit therapieschema zijn extra veiligheidswaarschuwingen toegevoegd ten aanzien van finasteride en depressiviteit/ suïcidaliteit.  

De voorkeursmiddelen antihypertensiva bij zwangerschap in de formulariumindicatie CVRM komen niet overeen met de NHG-Standaard CVRM en NVOG-richtlijn. Dit is opgelost door aan het therapieschema antihypertensiva en therapieschema statines het patiëntkenmerk ‘zwangerschap verboden’ te koppelen.  

Informatiebronnen 

Sinds de vorige update heeft herziening plaatsgevonden van de volgende NHG-Richtlijnen, terug te vinden in het Formularium via ICPC: 

NHG-Richtlijnen

Daarnaast zijn er weer ongeveer 20 nieuwe Thuisarts Situaties via een ICPC gekoppeld aan het NHG-Formularium.  

Indicaties in NHG-Formularium Naslag 

NHG-leden hebben met hun HAweb-account toegang tot de Formularium Naslag. De hierboven beschreven herziene indicaties van deze update zijn: 

• Obesitas  
• Angst  
• Urineweginfecties  
• Diverticulitis  
• Atriumfibrilleren  
• Spruw  
• Alopecia  
• CVRM  

De indicaties atriumfibrilleren en diabetes mellitus type 2 zijn aangepast volgens de nieuwe werkwijze, waarbij alleen de noodzakelijke informatie voor het voorschrijven van medicatie in het formularium wordt opgenomen en de structuur wordt verbeterd door het gebruik van (standaard)kopjes.

De indicatie urineweginfecties is herzien naar aanleiding van de publicatie van de herziene NHG-Standaard Urineweginfecties. De aanbevolen dosering nitrofurantoïne als profylaxe bij recidiverende urineweginfecties is nu 50 mg (per dag of postcoïtaal). Ook is deze indicatie aangepast volgens de nieuwe werkwijze. 

De indicaties maagklachten en maagklachten: beleid na gastroscopie zijn herzien naar aanleiding van de publicatie van de herziene NHG-Standaard Maagklachten. H2-antagonisten zijn niet meer opgenomen in het medicamenteuze beleid bij een eerste episode van maagklachten, vanwege praktische bezwaren (slechtere beschikbaarheid en kosten), maar kunnen wel toegepast worden, bijvoorbeeld bij goede ervaringen van de patiënt in het verleden. De voorkeursmiddelen voor chronisch gebruik protonpompremmers zijn gewijzigd. Daarnaast is de duur van een eerste eradicatiebehandeling H. pylori verlengd naar 10 dagen.

De geneesmiddelkeuzes amoxicilline en amoxicilline/clavulaanzuur voor kinderen zijn geoptimaliseerd. Bij indicaties waar een dosering amoxicilline 40 mg/kg/dag wordt geadviseerd, zoals otitis media acuta, zijn de doseringen zo herberekend dat kinderen altijd minimaal 40 mg/kg/dag krijgen. Voorheen kwam het door afronding soms op (iets) minder dan 40 mg/kg/dag uit. Het doel van de aanpassingen is om beter aan te sluiten op de doseerrange van het Kinderformularium (40-60 mg/kg/dag).     

Informatiebronnen

Sinds de vorige update zijn herzieningen en aanpassingen doorgevoerd van de volgende NHG-Richtlijnen, terug te vinden in het Formularium via ICPC:

NHG-Richtlijnen:

Daarnaast zijn er weer nieuwe Thuisarts-situaties via een ICPC gekoppeld aan het NHG-Formularium.

Indicaties in NHG-Formularium Naslag

NHG-leden hebben met hun HAweb-account toegang tot de Formularium Naslag. De hierboven beschreven herziene indicaties van deze update zijn:

• Atriumfibrilleren
• Diabetes mellitus type 2
• Urineweginfecties
• Maagklachten 
• Maagklachten: beleid na gastroscopie

De indicatie scabiës is herzien naar aanleiding van de publicatie van de herziene NHG-Behandelrichtlijn Scabiës. 

De indicaties (subklinische) hypothyreoïdie en (subklinische) hyperthyreoïdie zijn herzien naar aanleiding van de publicatie van de herziene NHG-Standaard Schildklieraandoeningen. Bij de medicamenteuze behandeling van hypothyreoïdie is er geen onderscheid meer in startdosering levothyroxine op basis van leeftijd. Bij patiënten met subklinische hypothyroïdie bevelen we (proef)behandeling met levothyroxine niet meer aan. De medicamenteuze behandeling van hyperthyreoïdie was facultatief, maar is nu een verwijsindicatie. Bij patiënten met subklinische hyperthyroïdie is de controle uitgebreid en zijn de verwijscriteria uitgebreider omschreven. 

Bij de indicatie nociceptieve pijn is op verzoek van gebruikers van het NHG-Formularium in het therapieschema Acute nociceptieve pijn bij stap 4 (sterkwerkend opioïd, oraal of transdermaal) een geneesmiddelkeuze toegevoegd voor kortwerkende opioïden als noodmedicatie.  

In de NHG-Standaard Dermatomycosen is een kleine wijziging doorgevoerd in de aanbeveling over het gebruik van seleniumsulfideshampoo voor de indicatie pityriasis versicolor. Omdat de shampoo met seleniumsulfide in Nederland niet meer verkrijgbaar is, is deze optie vervangen door ketoconazolshampoo (offlabel). Bij de preventie van recidieven is de optie voor seleniumsulfide vervallen. Over deze aanpassingen is afstemming geweest met de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV). In de NHG-Behandelrichtlijn Seborroïsch eczeem is de keuze voor seleniumsulfide vervallen.  

Sinds de vorige update heeft herziening plaatsgevonden van de volgende NHG-Richtlijnen, terug te vinden in het Formularium via ICPC: 

NHG-Richtlijnen: 

Daarnaast zijn er weer nieuwe Thuisarts Situaties via een ICPC gekoppeld aan het NHG-Formularium. En sommige al gekoppelde Thuisarts Situaties zijn geactualiseerd. 

NHG-leden hebben met hun HAweb-account toegang tot de Formularium Naslag. De hierboven beschreven herziene indicaties van deze update zijn: 

• scabiës  

• (subklinische) hypothyreoïdie  

• (subklinische) hyperthyreoïdie  

• nociceptieve pijn  

• pityriasis versicolor  

In 2025 staan de volgende updates van het NHG-Formularium gepland:

• Week 38 (16-9) 

• Week 50 (9-12) 

Jouw wensen of verbetersuggesties voor het NHG-Formularium kun je mailen naar het Contact Centrum, contactcentrum@nhg.org.