Aangepaste adviezen huidige scabiësuitbraak 

De NHG-behandelrichtlijn Scabiës wijkt op een aantal punten af van de LCI-richtlijn Scabiës. De NHG-Behandelrichtlijn Scabiës wordt momenteel herzien, waarbij de beschikbare evidence gewogen wordt. Publicatie wordt eind 2023 verwacht. 

Het is tijdens een grote uitbraak onwenselijk dat hulpverleners verschillende behandeladviezen geven. Daarom adviseert het NHG om op dit moment voor de behandeling van scabiës in de huisartsenpraktijk aan te sluiten bij de behandeladviezen in de LCI-richtlijn Scabiës (rivm.nl). Na publicatie van de herziene NHG-behandelrichtlijn zal deze weer leidend zijn voor huisartsen. 

Samenvatting wijzigingen behandelbeleid 

Samengevat houdt dit het volgende in voor het behandelbeleid bij scabiës:  

  1. Schrijf lokale of orale behandeling voor en herhaal deze behandeling na 7 dagen   

Voor de behandeling van scabiës kan gekozen worden voor zowel lokale behandeling met bijvoorbeeld permetrine als voor orale behandeling met ivermectine. Herhaal deze behandeling na 7 dagen (dit was voorheen na 7 tot 14 dagen). Zowel lokale behandeling met permetrine als orale behandeling met ivermectine zijn effectief. Bij lokale behandeling met permetrine zijn de klachten soms eerder verbeterd.     

  1. Behandel huisgenoten en seksuele contacten gelijktijdig en volgens dezelfde instructies als de patiënt, ongeacht of zij klachten hebben.

Dit betekent dat huisgenoten en seksuele contacten ook tweemaal worden behandeld (dit was eerder eenmalig). Seksuele partner(s), huisgenoten en nauwe contacten (>15 minuten huid-huid contact) behoren tot de zogenaamde behandelgroep.  Gezien de huidige uitbraak in combinatie met het risico op inadequaat smeren wordt de kans op herbesmetting na de eerste behandeling aanzienlijk geacht, waardoor in de huidige uitbraak het advies is om huisgenoten en seksuele contacten tweemaal te behandelen, ongeacht of zij klachten hebben.

  1. Adviseer bij kinderen onder de 12 jaar indien lokale behandeling wordt voorgeschreven, óók het gezicht, de nek, de hoofdhuid en de oren in te smeren.  

Kinderen en ouderen kunnen vaker gegeneraliseerde scabiës hebben, waarbij gelaat en hoofdhuid ook zijn aangedaan en niet slechts de (interdigitale) huidplooien, zoals meestal bij volwassenen. Er is echter geen specifieke leeftijd bij kinderen bekend waarna de huidinfestatie met scabiësmijten overgaat in die bij volwassenen en adolescenten. Daarom wordt in de Nederlandse bijsluiter van permetrine geadviseerd bij voorkeur tot de leeftijd van 12 jaar het gelaat en de hoofdhuid ook in te smeren en niet alleen tot de leeftijd van 2 jaar, zoals voorheen in onze richtlijn werd geadviseerd. 

  1. Orale behandeling met ivermectine is mogelijk vanaf een gewicht van 4 kg   

Orale behandeling met ivermectine werd voorheen pas geadviseerd vanaf een gewicht van 15 kg, maar momenteel wordt een gewicht van 4 kg aangehouden. Tussen de 4 en 13 kg levert het echter praktische bezwaren op, gezien er enkel tabletten op de markt zijn van 3mg.  Dit is ook opgenomen in het kinderformularium.  

Meer informatie

De gewijzigde adviezen worden verwerkt in de patiënteninformatie beschikbaar op Thuisarts.nl: Ik heb schurft en in de volgende update van het NHG Formularium (uitlevering medio juni 2023). Daarnaast verschijnt er op korte termijn een e-learning Scabiës.

Zie voor aanvullende informatie over scabiës:  

Totstandkoming 

De (tijdelijk) aangepaste behandeladviezen zijn tot stand gekomen tijdens landelijke overleggen waarin o.a. NHG, NVDV (Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie), NVMM (Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie), LCI, GGD en een apotheker vertegenwoordigd waren.

Het nieuwsbericht is geschreven door medewerkers van het NHG (Team infectieziekten). Voor de adviezen in dit nieuwsbericht geldt dezelfde disclaimer (richtlijnen.nhg.org) als voor de NHG-richtlijnen.